Hơn 60 tuổi, từng có 7 bà vợ và 23 người con, ông Thào Nhịa Dia ở bản Hua Ty, xã Co Mạ (Thuận Châu, Sơn La) đã tạo nên một kỷ lục khó tin nhưng có thật ở vùng Tây Bắc. Câu chuyện ông Dia phạm luật “lấy thêm vợ”, rồi quần quật nuôi bầy con lít nhít vừa hài hước vừa đầy chua xót.

Kiếp chồng chung

Từ Thuận Châu vào Co Mạ phải vượt qua con đèo Chiềng Bôm dài khoảng 30km. Sau nửa buổi sáng vật lộn với khúc cua quanh co, uốn lượn theo triền núi, chúng tôi cũng tìm được nhà lão Dia. Nhà lão thấp lè tè, nhuộm màu thời gian, ẩm mùi khói bếp Đây là nơi ở của hàng chục con người.

Lão Dia không có ở nhà, chỉ có một người phụ nữ người Mông đang cặm cụi ngồi thêu bên bậu cửa. Chị này tên là Giàng Thị Và, tự nhận là vợ 7 của lão Dia. Cạnh chị là mấy đứa trẻ sàn sàn tuổi nhau, quần áo lấm lem bùn đất. Trông chúng chẳng ai có thể nhận ra đứa nào là chị là em

Năm nay, Và mới ngoài 30 tuổi mà đã có tới 4 đứa con. Đó còn chưa tính đứa con trong bụng. Hỏi về chuyện những bà vợ trước của lão Dia, Và tỏ ra rất bình thản. Nói đến bà nào Và cũng 1 câu chị, 2 câu chị, không hề có thái độ hằn học hay ghen tị. Và luôn tự coi mình là em út của cả nhà.

Và bảo, bà cả đi sang trông cháu ở tận Mường Nhé (Điện Biên), Và ở nhà trông đàn con này với chồng. Theo Và thì đến giờ tổng số con của chồng mình đã lên tới con số 23, trừ những đứa con gái lớn của bà cả đi lấy chồng, còn lại chúng đều ở lại đây cả. Lạ hơn cả là tất cả những đứa trẻ này đều gọi Và là mẹ, dù là đứa đã lấy chồng, lấy vợ rồi. Ngay cả những đứa con của Và cũng vậy, chúng cũng coi những bà vợ trước của bố như mẹ đẻ của mình.

Mặt trời đứng bóng, lão Dia thồ nước về. Lão Dia đội chiếc mũ rộng vành theo kiểu của những tay cao bồi miền Tây nước Mỹ. Dáng lão thấp đậm, rắn rỏi, chắc khỏe như cây lim, cây nghiến ở trên rừng vậy. Khuôn mặt lão nhuộm màu nắng gió. Giọng nói của lão vang và ấm. Lão có bộ ria dài, dầy và đen nhánh. Thoạt nhìn, ai nhìn thấy tưởng lão là người hung dữ nhưng khi tiếp xúc rồi mới biết lão hiền khô.

Vừa hạ chiếc mũ xuống, lão đã vồn vã mời khách vào nhà như là quen thân lâu lắm rồi. “Nhà báo đã đến đây rồi phải ở lại uống rượu cùng tôi mới được!”, lão bắt đầu câu chuyện bằng lời mời thân tình đó.

Như đã thành lệ, bà 7 đã lúi húi ở dưới bếp chuẩn bị bữa ăn trưa, mổ gà xương đen khoản đãi khách. Chưa kịp ngồi ấm chỗ, lão Dia chủ động nói về người vợ này: “Cô này là vợ 7 – em út trong nhà. Tôi vừa kéo về được mấy mùa rẫy rồi. Tuổi của vợ út này bằng tuổi đứa con cả của mình đấy!”. Lão nói đầy vẻ tự hào.

Chỉ thoáng sau bữa cơm tươm tất đã được dọn ra, chỉ có tôi và lão ngồi uống rượu. Uống cạn với lão vài chén, lão mới mở lòng tâm sự. Lão sinh năm Kỷ Hợi (1959), thuộc cung Khôn, mệnh Bình địa mộc, có nghĩa là cây mọc trên đất bằng. Chẳng thế mà cuộc đời lão gắn bó với rừng như môi với răng vậy.

Lão sinh ra trong một gia đình đông anh em. Bố mẹ đều là cán bộ huyện. Khác với những chàng trai Mông ngày đó, lão được bố mẹ cho đi học tại trường Nội trú khu tự trị Tây Bắc. Vốn là người thông minh, sáng dạ bố mẹ lão rất hy vọng sau này lão sẽ là một cán bộ tốt.

Tằng tằng thêm vợ

Học đến lớp 7 (khi đó lão tròn 15 tuổi) lão đã thấy lồng ngực mình nổi lên cuồn cuộn và tim đập rộn ràng khi thấy sơn nữ bước qua. Những ngày đi chơi xuân, lão cưỡi ngựa, vai đeo khèn, kèn lá dắt hông hệt như lãng tử. Lão đi đến đâu các cô gái luôn quây xung quanh bởi lão thổi đàn môi rất hay. Tiếng đàn môi của lão khiến sơn nữ mê mẩn như bị bỏ bùa mê thuốc lú, quên cả lối về.

Sau mấy phiên chợ xuân, lão đã để ý tới một cô gái tên là Lý Thị Sua rất xinh ở huyện Sông Mã. Cũng như nhiều sơn nữ khác, Sua đã không ngần ngại dang tay để lão kéo về làm vợ.

Mối tình lãng mạn và đầy chất thơ này để lại trong lão Dia nhiều ấn tượng. Khi đó lão mới 15 tuổi, nàng Sua 13 tuổi. Lấy nhau được 2 năm, nàng Sua đã sinh đứa con gái đầu lòng. Lấy vợ xong, lão lại tiếp tục dùi mài kinh sử tại trường Nội trú khu tự trị Tây Bắc. Khi đó bố mẹ lão vẫn hy vọng, lão sẽ tiếp tục theo con đường học hành để sau này làm cán bộ.